Staj Mağduriyeti Giderilmelidir

Stajyer ve çırakların gasp edilen emeklilik haklarının yerine gelmesi için iki yol var

Tarafımıza gelen soruların çoğu; stajyer olarak çalışmış olanların bu çalışmalarının emekliliğe sayılıp ne zaman erken emekli olacakları ile ilgili.
Okuyucularımızdan gelen yoğun sorular ve bu konudaki meraklarına her yeni gelişme olduğunda ışık tutmaya devam ediyoruz…

Birincisi stajyer ve çırakların çalışma başlangıçlarının doğrudan emeklilikte başlangıç kabul edilmesi.

İkincisi ise staj ve çıraklıkta geçen sürelere aynen askerlikte olduğu gibi borçlanma hakkının verilmesi.

Şu anda stajyerlerle ilgili hükûmet tarafından yapılmakta olan herhangi
bir düzenleme yok. Diğer yandan tüm stajyerlerin durumu aynı değil.
Genel olarak stajyerlerin çoğunluğunun borçlanmak hakkı bulunmamasına
rağmen bazı mesleklerde ise staj sürelerinin borçlanarak emeklilikte
hizmetten sayılması söz konusudur. Bu bağlamda eşitsizlik olduğu
açıktır. Bu yazımızda emeklilikte en şanslı olan bu stajyerlere yer
verilmiştir.

Stajyer avukatlar

Avukatlık Kanunu gereğince avukatlar, sigortalı olmaksızın ilk 6 ay mahkemelerde, kalan 6 ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile SGK’ya başvurmaları hâlinde bu süreleri borçlanabilmekte ve emeklilikte büyük avantaj sağlamaktadır.
Borçlandırılacak olan süre bir yıllık süreyi geçemeyeceğinden, bu sürenin tespiti staj bitim tarihinden geriye doğru gidilmek suretiyle yapılmakta olduğundan stajın yapıldığı tarihe göre erken emeklilikte de avantaj sağlaması mümkün bulunmaktadır.
Avukatlık staj süresi sırasında, sosyal güvenlik kuruluşlarından birisine prim ödendiğinin tespit edilmesi veya askerlik hizmeti ile staj sürelerinin iç içe geçtiğinin tespit edilmesi hâlinde, prim ödenen süreler veya askerlik hizmetinden sayılan süreler düşülmek suretiyle kalan staj süreleri borçlandırılacaktır.

Doktora veya tıpta uzmanlık süreleri

Sigortalıların SGK’ya tabi olmaksızın yurt içinde veya yurt dışında
geçirdikleri normal doktora veya tıpta uzmanlık öğrenim süreleri
talepleri hâlinde borçlandırılacaktır. Doktora öğrenimi gördüğü süreleri
borçlanmak isteyen sigortalıdan,
Borçlanma talep dilekçesi,
Doktora diplomasının onaylı fotokopisi,

Doktora öğrenimini yurt içinde yapanların doktora öğrenimlerinde geçen
sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gün ay yıl olarak gösterir
şekilde doktora yaptığı üniversitece düzenlenmiş belge,
Doktora öğrenimini yurt dışında Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe

Hakkında Kanuna göre yapmış ise, dil, yüksek lisans ve doktora eğitim
sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gösterir Millî Eğitim
Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce düzenlenecek öğrenim planı,
gerekli bulunmaktadır.

Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri

Hekimlere, fahri asistanlıkta geçen sürelerini borçlanma imkânı
tanınmıştır. Sigortalılar fahri asistanlıkta geçen sürelerini, fahri
asistan olarak görev yaptığı tarihleri gün, ay, yıl olarak belirtir
ilgili üniversite veya hastaneden temin edeceği belgenin aslını
borçlanma talep dilekçesine ekleyerek SGK’ya başvurmaları hâlinde söz
konusu sürelerini borçlanabileceklerdir.
4/1-C kapsamında sigortalı
olanlardan HİTAP ekranlarında hizmet süresi bulunmayanların
borçlanmaları için kurumlarından tüm hizmetlerini gösterir onaylı hizmet
belgesi istenmektedir. Bu kapsamdaki sigortalılardan borçlanmak için
seçilecek miktar, Emekli Sandığı Kanunu gereğince emsali için
hesaplanacak miktarın altında olmayacaktır.

Anayasanın eşitlik ilkesi gereği stajyerlere borçlanma hakkı

Diğer stajyer ve çıraklara da yukarıda yer verdiğimiz kişilerde olduğu
gibi SGK hizmet borçlanması hakkı verilmesi anayasanın eşitlik ilkesine
uygun olacaktır.
Bunun için de hükûmet tarafından yasal düzenleme
yapılması zorunludur ve hâlihazırda TBMM’de yer alan "Torba Kanun"un
görüşülmesi esnasında stajyerlerle ilgili bir ilavenin SGK kanununa
eklenmesi bu mağduriyetin giderilmesi için kâfi gelecektir…